W nocy z 27 na 28 maja 1941 roku Wellington NZ-N wstratował z bazy RAF Syerston o godzinie 22.45 na lot bojowy nad francuski port Boulogne. Załoga liczyła 6 osób: P/O Jan Waroczewski, F/O Bronisław Kuszczyński, f/O Cezary Wieczorek, Sgt Józef Nilski, Sgt Stanisław Józefiak i Sgt Józef Dróżdź. Nad celem bombowiec był około 0.25, zrzucił cały ładunek bomb i tuż po tym otrzymał trafienie z dział niemieckiej obrony przeciwlotniczej. Samolot poderwało do góry i nastąpiła nagła utrata wysokości, jeden silnik został uszkodzony. Od tego momentu rozpoczął się dramatyczny powrót Wellingtona do Wielkiej Brytanii. Pilot wydał rozkaz opuszczenia samolotu. Pierwszy wyskoczył na sapdochronie SGt Dróżdż, ale w ciemnościach najprawdopodobniej utonął, jego ciała nigdy nie odnaleziono. Na jednym silniku NZ-N przeleciał prawie cały Kanał i jeszcze przed angielskim brzegiem zapalił się drugi silnik, samolot tracił szybko wysokość. Los Wellingtona i załogi w tym położeniu praktycznie był przesądzony. Pilot wydał ponowny rozkaz ratowania się i jako drugi wyskoczył Sgt Nilski za nim wyskoczył Sgt Józefiak ( obaj przeżyli ). Płonący NZ-N uderzył o ziemię na wysokości Doctors Farm w Darwell Hole ścinając część wielkiego dębu, który stoi do tej pory. W katastrofie zginęli na miejscu: P/O Jan Waroczewski, F/O Bronisław Kuszczyński i F/O Cezary Wieczorek.
zdjęcia: Tomasz Pienkos
Stanisław Józefiak
Stanisław Józefiak – ur. w 1919 roku w Skalmierzycach, gdzie rodzice posiadali małe gospodarstwo rolne. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej wstąpił do orkiestry 60 Pułku Piechoty w Ostrowie Wielkopolskim, a następnie w wieku 16 lat podjął naukę w Szkole Lotniczej w Bydgoszczy. Stamtąd został przeniesiony do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Krośnie. Wybuch wojny zastał go w tamtejszej szkole. Jednostka, w której służył została ewakuowana na południe z rozkazem dotarcia do Rumuni, skąd żołnierze zostali internowani. Stanisław Józefiak wraz z kolegami przedostał się do polskiej ambasady w Bukareszcie, gdzie otrzymali stosowne dokumenty i pieniądze. Następnie udali się do portu Konstanca nad Morzem Czarnym, a stamtąd statkiem do Bejrutu w Libanie. 2 miesiące po opuszczeniu Polski, 20 listopada 1939r, dotarli do francuskiej Marsylii i zgłosili się na miejsce postoju Dowództwa Polskiego Lotnictwa Wojskowego we Francji. Rosnąca liczba polskich lotników we Francji skłoniły rządy Polski i Anglii do podjęcia decyzji o prowadzeniu szkolenia na Wyspach Brytyjskich. W związku z tym Stanisław Józefiak w roku 1940 przybył do Anglii, gdzie został skierowany na kurs radiooperatorów i strzelców pokładowych. Po ukończeniu kursu otrzymał promocję na sierżanta i przydział do Polskiego Dywizjonu Bombowego 304. Swój pierwszy lot bojowy odbył w maju 1941 r. nad Kolonię. Za osiągnięcia bojowe podczas służby w Dywizjonie 304 został promowany do stopnia chorążego i odznaczony krzyżem Virtuti-Militari, najwyższym polskim odznaczeniem bojowym a także czterokrotnie Krzyżem Walecznych. W lipcu 1943 roku rozpoczął szkolenie na pilota. Po jego ukończeniu otrzymał przydział służbowy do jednostki, w której nabrał doświadczenia latając na samolocie bojowym Spitfire. W kwietniu 1945 roku otrzymał przydział do 317 Polskiego Dywizjonu Spitfire’ów stacjonującego w Niemczech. Tam świętował zakończenie II wojny światowej. Pod koniec 1946 roku wrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie podjął decyzję o pozostaniu w Anglii na stałe. Po zdemobilizowaniu w 1949 roku osiedlił się w Derby, gdzie pracował w fabryce tekstylnej w Spondon. W 1947 roku ożenił się z Angielką Margaret. W 1951 roku ponownie powrócił do lotnictwa i rozpoczął loty dla Centralnej Agencji Wywiadowczej w USA. Po wojnie działał w Stowarzyszeniu Lotników Polskich Koła Derby. Polskę odwiedził dopiero po 22 latach w 1961 roku.
Dokładna lokalizacja pomnika:
Więcej można przeczytać tutaj:
Stanisław Józefiak