W szwajcarskiej miejscowości Winterthur znajduje się tablica upamiętniająca niezwykłą kartę historii Polaków internowanych w tym kraju w czasie II wojny światowej. Przypomina ona o polskich żołnierzach, którzy po internowaniu w 1940 roku otrzymali szansę kontynuowania nauki na tamtejszych uczelniach.
Jak wynika z publikacji Muzeum Polskiego w Rapperswilu (Zbiór Internowani. Żołnierze 2 DSP w Szwajcarii 1940–1945), największy polski obóz akademicki powstał właśnie w Winterthur. Funkcję rektora objął prof. Charles Andrea, były rektor Politechniki w Zurychu. Polscy żołnierze studiowali tu aż na sześciu wydziałach politechnicznych i czterech uniwersyteckich. Wykłady odbywały się w języku niemieckim, a największą popularnością cieszyły się kierunki związane z budową maszyn i elektrotechniką.
Łącznie w Winterthur kształciło się 419 internowanych żołnierzy. Spośród nich 90 ukończyło studia, a aż 59 uzyskało stopień doktora. To imponujący wynik, biorąc pod uwagę wojenne realia i trudne warunki życia.
Decyzja o umożliwieniu Polakom nauki była częścią szerzej zakrojonej inicjatywy władz szwajcarskich. Jak podaje Teresa Zaniewska w pracy Szkolnictwo polskie w Szwajcarii w czasie II wojny światowej (Prace Komisji Historii Nauki PAU), już 25 września 1940 roku wydano zarządzenie o utworzeniu trzech obozów uniwersyteckich dla żołnierzy 2 DSP: w Winterthur, Grangeneuve i Sirnach. Studenci teologii zostali natomiast skierowani do obozu w Hauterive, gdzie współdzielili naukę z internowanymi Francuzami.
Dziś tablica w Winterthur nie tylko przypomina o trudnych losach polskich żołnierzy, ale i świadczy o ich niezwykłej determinacji w dążeniu do wiedzy i samokształcenia. To także symbol solidarności i życzliwości okazanej im przez społeczeństwo szwajcarskie.
Historia polskich studentów w Winterthur stanowi wyjątkowy przykład, jak nawet w cieniu wojny można było znaleźć przestrzeń dla nauki, rozwoju i budowania przyszłości – a także jak ważne było zachowanie tożsamości i dorobku intelektualnego w czasach największej próby.
Lokalizacja: